Als je aan de slag gaat met essentiële olie, zou kwaliteit de eerste prioriteit moeten zijn. Want alleen de allerbeste kwaliteit garandeert een positief effect! Een verdunde, synthetische of verouderde olie kan zelfs averechts werken. Dus waar moet je op letten bij aankoop van een essentiële olie? En wat bepaalt de werking van een olie?

Het bekijken van de inhoudsstoffen van essentiële oliën noemen we de aromatische chemie. Het klinkt chemisch, maar is zo natuurlijk als het maar zijn kan. De plant maakt deze stofjes zelf aan! Door de bestanddelen te kennen, leer je de werking van de olie beter te begrijpen. Ook het samenspel van de verschillende stoffen, heeft weer invloed op de werking. Daarom heeft bijvoorbeeld lavendel een brede werking, en doet veel meer dan alleen helpen om lekker te slapen.

Er zijn meerdere factoren die de werking van een olie bepalen. Een lavendelplant die groeit in Nederland of België zal een essentiële olie opleveren die sterk verschilt van een essentiële olie van een lavendelplant uit Zuid-Frankrijk. Factoren die een rol spelen bij de chemische samenstelling en dus de werking van een essentiële olie:

• Soort en variëteit van de plant: van lavendel en pepermunt bijvoorbeeld bestaan er variëteiten die de samenstelling van de olie mee bepalen. Let daarom altijd goed op welke botanische naam op het flesje staat.
• Topografie en plaats: zo zal een lavendelolie op zeeniveau een andere olie opleveren dan een lavendelolie van planten die op 1500 meter groeien. Denk aan de verschillen in bodemgesteldheid en verschillen in voedingsstoffen die beschikbaar zijn. Daarom er is ook een verschil tussen lavendel uit Frankrijk of Bulgarije.
• Klimaat: verschillen in hoeveelheid zonuren, invloed van Uv-stralen, veel of weinig regen, wind, warmte of koude.
• Bio, wild of gecultiveerd: is de olie afkomstig van wilde planten; zijn de planten uit de biologische landbouw of gecultiveerd bij een boer?
• Oogsttijd: zijn de planten geoogst in voorjaar, zomer of herfst; zijn ze voor, tijdens of na de bloei geplukt; hoeveel wilde kruiden zijn er mee geoogst?
• Winningsmethode: hoe is de olie gewonnen? Door destillatie, CO2 extractie, persing, maceratie of is het een absolue?
• Kennis van de destillateur: hoe lang is het plantenmateriaal gedestilleerd; zijn er andere plantendelen mee gedestilleerd?

De kwaliteit en samenstelling van de bestanddelen is dus afhankelijk van vele factoren. Dit heeft ook invloed op de geur. Je kunt het dus vergelijken met wijnen. Dit betekent dat de lavendel van het ene jaar, net iets anders kan ruiken dan het jaar daarna. Dat is het mooie van natuurproducten: het kan natuurlijk variëren en is nooit twee keer hetzelfde! Elke plant en dus ook olie is weer uniek.

Met bovenstaande kennis in het achterhoofd, zijn er nog een aantal extra tips waar je op moet letten bij de aankoop van een essentiële olie. Want kwaliteit is de eerste prioriteit.

• Botanische naam: op de verpakking van het flesje moet in ieder geval de Latijnse benaming van de plant of boom staan.
• Batch-nummer: deze moet op het etiket vermeld staan, zodat bij vragen onmiddellijk de betreffende batch opgezocht kan worden door de producent (track & trace).
• Pure essentiële olie: essentiële oliën worden helaas regelmatig verdund of vervalst met goedkopere oliën. Bijvoorbeeld lavendel wordt regelmatig vervalst met de goedkopere lavandin en de kostbare rozenolie met rozengeranium. Toevoegingen van synthetische geurstoffen zoals linalool komen helaas ook veel voor.

Dit artikel is geschreven door Drs. Harmen Rijpkema, medisch antropoloog en aromatherapeut. Hij is werkzaam bij Stichting SANGO. Met meer dan 35 jaar ervaring in aromatherapie geeft hij diverse cursussen en opleidingen rondom dit bijzondere thema. Harmen is auteur van vele artikelen en diverse boeken over aromatherapie, waaronder het Aromecum waarvan eind 2021 de 10de druk is verschenen.