Bescherming tegen de zon

Het thema bescherming speelt altijd een rol als de zon schijnt. Langdurige blootstelling aan Uv-licht veroorzaakt zonnebrand op korte termijn en draagt op de lange termijn bij aan huidveroudering en huidkanker. Bij onvoldoende bescherming speelt oxidatieve stress een belangrijke rol. We kunnen ons op verschillende manieren beschermen: producten met chemische filters, filters als zink- en titaniumoxide of natuurlijk het volledig vermijden van de zon. De chemische filters hebben een slechte reputatie vanwege de veiligheid en zijn ook slecht voor het milieu. Zink- en titaniumoxiden in zonneproducten zijn in ieder geval beter want ze reflecteren het licht en worden niet door de huid geabsorbeerd. Met de huidige stand van zaken zijn deze filters tot nu toe de beste oplossing. Voldoende zon voor de aanmaak van vitamine D is noodzakelijk en gezond, maar een lang verblijf in de zon betekent dat bescherming noodzakelijk is.

Filters als zink- en titaniumoxide krijgen als kritiek dat ze witte laagjes op de huid geven. Daarom is de industrie begonnen met Nano-emulsies met oxiden. Dit is niet aan te raden want ze kunnen worden opgenomen door de huid. Dus een algemeen advies is: altijd op de ingrediëntenlijst te kijken.

Natuurlijke oplossingen

Op zoek naar natuurlijke oplossingen? Dan is altijd de vraag of er plantaardige vette oliën of essentiële oliën bestaan met een SPF en of deze dan voldoende kunnen beschermen. Een aantal jaren geleden kwamen er twee oliën naar voren die de huid spectaculair  zouden kunnen beschermen: wortel maceraat en – vooral – frambozenpitolie. Frambozenpitolie zou een SPF van 28-50 geven. Het onderzoek waar dit op was gebaseerd, was gebrekkig en bleek een mythe te zijn (Oomah 2000).  Hetzelfde geldt trouwens ook voor wortel maceraat.

Bescheiden claims van SPF 7 voor plantaardige vette oliën zijn meer reëel. Maar zijn ze betrouwbaar? Helaas zijn het laboratoriumstudies en dus niet getest op mensen. Conclusie is dat plantaardige vette oliën en essentiële oliën vermoedelijk een beetje bescherming bieden, maar in de praktijk toch onvoldoende.

Maar wat kunnen deze oliën dan wel? Een zeer goede huidverzorging en nazorg voor de huid. Deze natuurproducten zijn in staat om de oxidatieve processen die ontstaan na blootstelling aan het Uv-licht, te stoppen.

Smeren is hydrateren

Vette plantenoliën helpen om de huid preventief te beschermen tegen uitdroging én de huid te verzorgen na zon en zonnebrand.

Door de warmte van de zon verdampt er meer vocht uit de huid. Wanneer je de cellen in de huid regelmatig voedt met goede plantaardige oliën, zal de huid vocht vasthouden en uitdroging helpen voorkomen. In feite hydrateren plantoliën de huid. Preventief vormen plantoliën dus een natuurlijke barrière tegen vochtverlies. En zoals gezegd, bezitten sommige vette plantenoliën slechts een lage SPF-factor (tot maximaal 8).

Juist na het zonnen is het belangrijk de huid goed gehydrateerd te houden. Het advies is: minstens tweemaal per dag insmeren met plantolie. De huid zal door deze extra verzorging minder snel of zelfs niet vervellen zodat de huid mooi gebruind blijft. Het is in het algemeen aan te raden om zowel vóór als na het zonnen de huid goed te voeden en te beschermen met plantoliën.

Toch te lang in de zon gezeten? Door zonnebrand wordt de huid rood, gevoelig en soms zelfs pijnlijk. Ook dan kunnen plantoliën verzachten, kalmeren en zelfs verkoelen.

 

Natuurlijke plantoliën

Plantoliën verzachten, voeden en beschermen onze huid net als ze dat doen in zaden, noten en vruchten. Ze zijn fantastisch in te zetten na het zonnen. De onderstaande oliën zijn speciaal geschikt om het herstellend vermogen van de huid te ondersteunen.

• Kokos: werkt licht verkoelend, herstelt de elasticiteit en beschermt tegen vochtverlies in de huid. Door de heerlijke geur is de olie extra geschikt in de zomermaanden.
• Calendula maceraat: calendula (goudsbloem) is een oeroude medicinale plant die al duizenden jaren wordt gewaardeerd voor haar huidherstellende werking. De olie kan puur worden gebruikt bij vele huidproblemen en is misschien wel de beste olie voor een gesprongen en schrale huid.
• Jojoba: is huidverstevigend, verzachtend, reguleert de talgproductie en houdt het vochtgehalte op peil. Jojoba is eigenlijk geen olie maar een plantaardige was en zorgt ervoor dat de huid zijdezacht aanvoelt.

 

Aloë vera

Aloë vera is geen olie maar de gel uit de aloë vera bladeren. Een oerproduct met een verkoelende, verzachtende en hydraterende werking voor de huid. Gebruik de verse plant of een goede kwaliteit aloë vera gel. Alle vitaminen, enzymen, mineralen en aminozuren zorgen voor intensief beschermende en vochtregulerende eigenschappen. Een gouden combinatie voor een complete huidverzorging bij de verbrande huid is vette plantolie en aloë vera gel.

 

Lavendelolie

Een verbrande huid is extra gevoelig. Essentiële oliën kunnen de huid dus te veel prikkelingen en irritatie geven. Eventueel enkele druppels echte lavendel toevoegen kan. Lavendel is namelijk de meest kalmerende essentiële olie, zowel voor de huid als voor de geest. In een huidolie is lavendel zeer zacht en huid herstellend, zelfs bij een rode huid. Lavendel brengt de huid in balans.

Recept: Natuurlijke aftersun bij zonnebrand

25 ml aloë vera, calendula maceraat of jojoba olie

25 ml kokosolie (au bain-marie gesmolten)

10 druppels lavendel

Goed mengen en daarna klaar voor gebruik.

Tips:

• Veel smeren na het zonnen.
• Verwijder, direct na het douchen, het water op het lichaam met de handen en masseer de nog vochtige huid in met de aftersun olie; op deze manier wordt de olie nog sneller door de huid opgenomen.
• Masseer ook ’s morgens deze olie in als extra verzorging en als eerste bescherming voordat je een zonnebrandproduct op brengt.
• Breng meerdere keren per dag aan om de huid soepel te houden.
• Denk ook aan hydrolaten zoals lavendel- of rooshydrolaat. Zo uit de koelkast op de huid sprayen helpt de huid voor beter herstel en koeling.

Literatuur:

Oomah, B.D. et al – Characteristics of raspberry (Rubus idaeus L.) seed oil – Food Chemistry 2000; 69, 187-193

Dit artikel is geschreven door Drs. Harmen Rijpkema, medisch antropoloog en aromatherapeut. Hij is werkzaam bij Stichting SANGO. Met meer dan 35 jaar ervaring in aromatherapie geeft hij diverse cursussen en opleidingen rondom dit bijzondere thema. Harmen is auteur van vele artikelen en diverse boeken over aromatherapie, waaronder het Aromecum welke al ruim 10.000 keer is verkocht.