De huid is ons grootste orgaan. Het is ook een stress barometer dat de buitenwereld laat zien hoe het gesteld is met onze binnenwereld: verwarring, spanning of evenwicht. De huid heeft talrijke functies zoals de bijdrage aan onze afweer tegen bacteriën, virussen, schimmels, schadelijke milieu-invloeden en heeft dus een belangrijke rol in ons immuunsysteem.

In onze ontstaansgeschiedenis zien we dat de opperhuid, hersenen en zenuwstelsel uit het zelfde kiemblad is ontstaan, het ectoderm. Deze gemeenschappelijke oorsprong maakt de verbinding tussen huid en zenuwstelsel duidelijk. Er zijn wetenschappers (o.a. de universiteiten van Freiburg en Gieβen)die zich bezighouden met onderzoek naar de rol van psychische factoren bij huidaandoeningen. Huidverzorging is tegelijkertijd zielsverzorging. Huidaandoeningen kunnen ontstaan door een combinatie van psychische klachten en een verzwakt immuunsysteem.

Essentiële oliën werken (vooral via massage) versterkend en ontspannend op lichaam, psyche en immuunsysteem. Het zijn zogenaamde immuunmodulatoren en bezitten anti-oxidatieve en microbendodende eigenschappen en zijn zeer geschikt bij vele huidaandoeningen. Door hun lipofiele (vetminnende) karakter dringen oliën (via haarschacht, zweet- en talgklieren en poriën) in het onderliggende weefsel en daar worden ze in de bloedbaan en lymfestroom omgenomen.

Vooral essentiële oliën met een hoog aandeel van sesquiterpenen zijn door hun ontstekingsremmende en histamineremmende eigenschappen bijzonder belangrijk in kalmering van de huid.  Ze stabiliseren de histamine-bevattende mestcellen en bezitten daardoor een enigszins anti-allergische werking.
Oliën met een hoog aandeel aan sesquiterpenen zijn o.a. helicryse, blauwe kamille, duizendblad, manuka (Nieuw-Zeelandse tea tree), mirre, patchouli, vetiver, benzoë, sandelhout, ylang-ylang en ceder. Vooral de laatste drie oliën zijn geschikt bij een droge, ontstoken huid en jeuk.

Oliën met een hoog gehalte aan monoterpenolen zijn bijzonder verzorgend als ook schimmel- en bacteriedodend. Voorbeelden zijn:
 

• geranium: bij acne, jeuk als bacteriedodend 
• basilicum: opmonterend, maar ook bij psychische en lichamelijke uitputting 
• lavendel: bij alle soorten acne en eczeem 
• roos en ho-hout: bij huidontstekingen 
• tijm linalool en palmarosa: vooral bij candida problemen. Oliën werken epitheliserend. Zij herstellen het huidweefsel doordat ze de granulatie bevorderen en verhinderen de woekering aan littekenweefsel.
• benzoë bij verbrandingen en bevriezingen 
• blauwe kamille bij huidontstekingen 
• lavendel en spijklavendel bij wonden, verbrandingen 
• niaouli bij zonnebrand en huidschade door bestraling 
• pepermunt bij wonden, maar ook ter vermindering van pijn 

Essentiële oliën kunnen dus een bijdrage leveren aan de verbetering van de huid.

Acne is één van de meest voorkomende huidaandoeningen. Hoewel het meestal om pubers gaat, kan acne ook tot op middelbare leeftijd een rol spelen. Er is berekend dat ongeveer 8 % van degenen die in hun jeugd een gave huid hadden, als volwassene last krijgen van acne.

Acne kenmerkt zich door puisten en ontstekingen in het gezicht en soms ook op rug, borst en schouders. Symptomen zijn een verhoogde talgproductie, vermeerdering van de bacterie Proprionibacterium acnes in de haarvaten, een abnormale kerotineproductie en het vrijkomen van ontstekingsstoffen.
Een tekort aan linolzuur deficiëntie wordt wel eens genoemd als een oorzakelijke factor in dit proces en het is bekend dat een acnehuid minder linolzuur bevat dan een gezonde huid. Linolzuur is een essentieel vetzuur dat in de huid voorkomt en ook in vele vette plantoliën.

Er spelen nog veel meer factoren een rol bij het ontstaan van acne. Bij de keuzes in behandeling van de aandoening spelen deze factoren natuurlijk een grote rol. Alleen een uitwendige behandeling leidt meestal niet tot het gewenste resultaat. Zinvol is een behandeling volgens de regels van de natuurgeneeskunde. Hierbij ligt het zwaartepunt van de behandeling op dieet (verandering van voedingspatroon), lever- en darmsanering (ontgifting), behandeling van de huid en mogelijk uitwerking van psychische problemen. 

Er is (beperkt) bewijs voor de doeltreffendheid van essentiële oliën bij acne. Vooral tea tree olie (Melaleuca alternifolia) is onderzocht als uitwendig middel. Eén studie toonde de resultaten van tea tree aan bij een studie van 124 patiënten waarbij de doeltreffendheid en huidverdraaglijkheid van een 5% tea tree gel vergeleken werd met 5% benzoyl peroxide lotion in gevallen van milde tot matige acne (Benzoyl peroxide is de meest gebruikte werkzame stof in de behandeling van acne). Bij beide middelen werd een duidelijke vermindering geconstateerd van het aantal ontstoken en niet-ontstoken plekken. Verschillen tussen de beide middelen waren dat de tea tree gel iets langzamer werkte.  Maar belangrijk: er werden veel minder bijwerkingen geconstateerd bij de mensen die de tea tree gel gebruikten. Ook in andere studies werd aangetoond dat tea tree ontstekingsremmende eigenschappen bezit bij een toepassing op de huid.

Verschillende factoren zijn verantwoordelijk voor de acne-vorming: milieu, voeding, stress, hormonale factoren. Lavendelolie bezit een zeer brede werking voor huid en zenuwen. Naast de verbazend goede geneeskracht op geïrriteerde en beschadigde huid heeft het een evenwichtsbrengende kracht en helpt om met zichzelf in het reine te komen. Tea tree mag puur – via een wattenstaafje – op de puistjes worden aangebracht. Zorg ervoor dat de tea tree olie zo vers als mogelijk is. Verouderde tea tree olie kan oxideren en daardoor huidirritatie veroorzaken. Maar prettiger is de gekozen oliën te vermengen in een vette oliebasis, een zogenaamde drager.