Waarom zitten er microplastics in cosmetica?

Door Drs. Harmen Rijpkema
Maar liefst 87% van de huidverzorgingsproducten van 10 bekende cosmeticamerken bevatten microplastics. Dit is de uitkomst van een studie van de Plastic Soup Foundation naar microplastics in huidverzorging.
In de vorm van kleine bolletjes (kleiner dan 5 mm) voegen cosmeticaproducenten bewust dit plastic toe aan hun producten voor uiteenlopende redenen. Het maakt een product prettig smeerbaar, helpt bij het peelen en scrubben, of laat mascara hechten aan de wimpers.
De producenten melden steeds maar weer dat deze toevoegingen onschadelijk zijn voor onze gezondheid. Maar hoe is dit te rijmen met de wereldwijde onrust over de vervuilende werking van plastic? Overal binnen en buiten ons is plastic te vinden. Dus niet alleen maar in onze huidverzorging, maar ook bovenop de Mount Everest en in de diepste delen van de oceanen is al plastic gevonden. In de lucht in huis, en in onze voeding (ook in groente en fruit) zijn microplastics alom aanwezig. Het verbaast dus niemand dat de plastics nu ook zijn aangetoond in menselijk bloed.
Lange tijd werd plastic door iedereen beschouwd als onschuldig materiaal dat geen enkel kwaad kon. Deze visie is duidelijk gekanteld. Plastics zijn een bedreiging voor onze gezondheid. Vervuiling van onze wereld is ook een vervuiling van de mens.
De deeltjes kunnen ons lichaam binnendringen en het is nog niet duidelijk of ons afweersysteem de deeltjes onschadelijk kunnen maken of dat er een kans is op ontstekingen en infecties. Het is ook nauwelijks afbreekbaar. Mogelijk heeft het plastic ook een verstorend effect op ons hormoonsysteem. Laboratoriumonderzoek heeft aangetoond dat microplastics een schadelijk effect hebben op menselijke cellen (Danopoulos 2022). Ook allergieën worden in verband gebracht met plastics.
Uit wateronderzoek is gebleken dat microplastics andere schadelijke stoffen kunnen aantrekken en de combinatie kan 10 maal schadelijker zijn voor de omgeving en dus onze gezondheid (Rubin 2022). Er bestaat een kans dat de plastic deeltjes andere schadelijke of ziektekiemen ons lichaam binnenbrengen.
Er is al jaren een pleidooi voor een ban op deze stoffen (o.a. Guerranti 2019). De EU is regelgeving aan het maken maar dat gaat deskundigen niet ver genoeg. Reden is dat de definitie van microplastics veel te ruim en te vaag is. Dat betekent dat als de EU-regelgeving van kracht wordt, producenten kleine (nano)deeltjes of andere plastics nog steeds kunnen verwerken in hun producten.
Kan het anders?
Uiteraard zijn deze stoffen niet noodzakelijk in huidverzorging en cosmetica. Natuurlijke en biologische huidverzorging zijn daar het goede voorbeeld van. Koudgeperste vette plantoliën, eventueel aangevuld met essentiële oliën of andere natuurlijke werkstoffen geven de huid een goede bescherming, reinigen, helpen om een beschadigde huid te herstellen en dragen bij aan een gezonde en stralende huid. Een natuurlijke weldaad voor onze huid, onze gezondheid en een bijdrage voor een gezonde wereld.
Literatuur:
Plastic Soup Foundation – Plastic, the hidden beauty ingredient – april 2022
Rubin, A.E., Zucker, I. – Interactions of microplastics and organic compounds in aquatic environments: A case study of augmented joint toxicity – Chemosphere 2022; doi: 10.1016/jchemosphere 2021.133212
Guerranti, C. et al – Microplastics in cosmetics: Environmental issues and needs for global bans – Environmental Toxicology and Pharmacology 2019; 68: 75-79
Danopoulos, E. et al – A rapid review and meta-regression analyses of the toxicological impacts of microplastic exposure in human cells – Journal of Hazardous Materials 2022; 427: doi: 10.1016/j.hazmat.2021.127861
Voor meer informatie en recepten bezoek de kennisbank: www.stichtingaromatherapie.nl