Wierook
- Boswellia carterii
- Burseraceae – Somalië, Iran, Jemen, Oman
- Wierook of olibanum is een essentiële olie die verkregen is via stoomdestillatie van de hars. Er bestaat ook een zuiver CO2 extract.
Karakteristiek van wierook
Er zijn verschillende soorten Boswellia waar de hars van wordt verzameld. De Boswellia carterii (Somalia olibanum) is een harshoudende, altijdgroene boom tot 5 meter hoog met een papierbast en clusters geveerde bladeren. Kleine witte bloemen verschijnen in het voorjaar, gevolgd door roodbruine zaaddozen. De boom is inheems in droge en bergachtige streken in Arabië en de Hoorn van Afrika.
De geurige hars (‘tranen’) scheidt zich natuurlijk af van de bast om zich te beschermen tegen wonden. Ook maakt men 5 cm. diepe inkervingen in de bast om de hars op te vangen. Uit de hars wordt de olie gedestilleerd. Al in de bijbel wordt olibanum genoemd als cosmetisch en therapeutisch middel. Het was toentertijd nog kostbaarder dan goud. Het is altijd geassocieerd geweest met een lang leven en het geheugen. De hars werd verbrand om kwade geesten te verdrijven en contact te maken met het Hogere. De laatste jaren zijn er oude handelsroutes en -steden ontdekt in de Arabische woestijn die hun rijkdom te danken hadden aan de handel in wierook en mirre.
In Egyptische reliëfs wordt melding gemaakt van olibanum in potten, die hars opleverde voor verjongende gezichtsmaskers. De Indiase varië- teit, de B. serrata wordt in de Ayrurvedische geneeskunde gebruikt. De chemische samen- stelling van wierook olie varieert omdat er vaak andere harssoorten mee worden gedestilleerd.
De opbrengst aan essentiële olie is voor olibanum 5%. Dat wil zeggen dat er 20 kg hars nodig is voor 1 liter olie. De kleur van olibanumolie is lichtgeel, soms lichtgroen. De geur is uniek: harsig, kruidig, licht naar citroen geurend en een ondertoon van coniferen. Olibanum is een belangrijke component in vele soorten parfums. De olie wordt gezien als basis- tot middennoot. De olie wordt ook veel in wieroken verwerkt.
Belangrijke bestanddelen van wierook
Monoterpenen (tot 40%): a-pineen, limoneen, dipenteen, p-cymeen, myrceen, terpineen, a-phellandreen
Sesquiterpenen: a-gurjuneen, a-guaieen
Mono- en sesquiterpeenalcoholen: borneol, trans-pinocarveol, farnesol, octanol, incensol, olibanol
Esters: octyl acetaat, bornyl acetaat, incensyl acetaat
Oxiden: incensoloxide
Eigenschappen van wierook
Olibanum is ontstekingsremmend, antiseptisch, mogelijk anti-tumoraal, een antidepressivum, samentrekkend, wondhelend, slijmoplossend, immuun stimulerend, kalmerend, een tonicum – carminativum.
Toepassing van wierookolie
In de aromaverdamper: geeft olibanum een frisse aromatische harsgeur die goed te mengen is met lavendel, scharlei, bergamot, gurjum, sandelhout, citroen en ylang ylang. Olibanum bezit de kwaliteit andere geuren rijker en intrigerender te maken. In de aromaverdamper wordt bronchitis (astmatische en catarrale) verzacht, wordt het teveel aan slijm gereguleerd en wordt de ademhaling verdiept. Olibanum vertraagt de ademhaling en kalmeert bij onrust, nerveuze spanning en depressie. De olie wordt veel gebruikt bij meditatie.
Op de huid: zie algemene toepassingsregels. In de huidverzorging werkt olibanum tonisch en samentrekkend en is geschikt bij een droge, oudere huid en bij het voorkomen van zwangerschapsstrepen (striae). In vele anti- rimpelcrèmes wordt olibanum verwerkt. Bij kleine wondjes, littekens en zweertjes kalmeert en heelt de olie. Ook zweren die ontstaan zijn door spataders, kunnen worden behandeld met olibanum.
In het bad: zie algemene toepassingsregels. Via baden is olibanum in te zetten bij acne, huidontsteking, spataderzweren, als immuun stimulerend middel bij kou en griep, blaas-ontsteking, witte vloed, depressie en stress.
Dosering van wierookolie
In de aromaverdamper: enkele druppels naar eigen voorkeur .
Op de huid: maximaal 8% bij volwassenen – bij lokaal gebruik.
In het bad: maximaal 8 druppels in een vol bad.
Overdosering en bijwerkingen van wierookolie
In lage dosering is olibanum non-toxisch, niet irriterend en niet sensibiliserend. De olie is zeer vriendelijk op de huid. Overdosering kan verdovend werken en hoofdpijn veroorzaken.
Waarschuwingen van wierookolie
Tijdens zwangerschap is 4% de aanbevolen maximum dosering.