Tea tree olie is een essentiële olie die een snelle opmars heeft gemaakt binnen de natuurlijke therapeutica. Velen kennen de fantastische werking van tea tree olie zowel op de huid en als verdampings- en inhalatie-olie. Tea tree olie desinfecteert, bestrijdt infecties, versnelt wondgenezing, vermindert pijn, bestrijdt effectief bacteriën, schimmels en virussen. En dat alles is door vele wetenschappelijke studies bevestigd.

Nog even voor de lezers die tea tree niet goed kennen. Tea tree olie wordt gewonnen via waterdampdestillatie uit het blad van de Melaleuca alternifolia, een boom die inheems is in West en Zuidwest Australië. Vroeger werd het blad verzameld van bomen in het wild, maar tegenwoordig komt bijna alle tea tree olie van plantages. Tea tree is geen exclusieve olie meer uit Australië, plantages zijn ook te vinden in China, Zuid-Afrika en Zuid-Amerika. Maar alleen de olie uit Australië is strikt gebonden aan kwaliteitseisen. De bomen worden trouwens niet alleen voor de essentiële olie gekweekt, maar ook vanwege de prachtige witte bloemaren. Wat is er te zeggen over inwendig gebruik? Kun je zonder problemen tea tree olie innemen?

Er is altijd een klein aantal artsen in Frankrijk geweest die zowel essentiële oliën, kruiden en conventionele medicijnen in hun behandelingen hebben geïntegreerd. Soms hebben ze essentiële oliën zeer intensief bij chronische aandoeningen toegepast.

In de zogenaamde ‘Engelse’ benadering van aromatherapie werd inname als verboden gezien. Daar lag de nadruk niet meer op therapie maar op huidverbetering en wellness. Zo werd inname een sterk controversieel onderwerp. Vele websites en veel literatuur waarschuwen nog steeds tegen het inwendig gebruik van tea tree olie. Het wordt gezien als zwaar toxisch en mag absoluut niet worden ingenomen. Hoewel hier niet de plaats is om diep op dit onderwerp in te gaan en omdat inname een gecompliceerd thema is, zijn hier een paar praktische voorbeelden met waarschuwingen vermeld.

Als eerste zou ik zeggen dat praktisch alles wat je gebruikt en inneemt een therapeutisch effect heeft, maar ook een schadelijk of toxisch effect kan hebben. Therapeutisch en toxisch effect hangt van vele factoren af, zoals leeftijd, gezondheid, gewicht en – als belangrijkste – de gebruikte hoeveelheid. Kleine kinderen zijn veel gevoeliger voor toxische effecten van therapeutische stoffen.
Wat tea tree betreft is een toxische werking gevonden in dierproeven. In de literatuur zijn een aantal gevallen van toxiciteit geconstateerd bij mensen die tea tree olie hebben ingenomen. Het waren bijna uitsluitend jonge kinderen. Uit alle gevallen bleek het te gaan om grote hoeveelheden die waren ingenomen, variërend van 5 tot 25 ml. 
Wat er uit geleerd kan worden is dat we inname beperken tot lage doseringen en vermijden bij kinderen tot 6 jaar. Voor volwassenen betekent dat een maximale dagdosering van 75mg (dat is 3 druppels).

Er is trouwens ook weinig reden om tea tree in te nemen. De olie werkt al zo goed bij inhalatie en gebruik op de huid. Maar er zijn een paar situaties waar inname van tea tree olie onze gezondheid kan ondersteunen.   

Een voorbeeld is in een griepperiode. Gebruik dan driemaal daags een druppel onder de tong. Het is een extra  maatregel om te zorgen dat het influenzavirus zich niet kan vermenigvuldigen. Dat is al aangetoond bij tea tree als verdampingsolie (Pyankov 2012) en ook de studie van Garozzo (2011) gaf als resultaat dat tea tree olie het binden van het influenzavirus aan een gastcel kan remmen.  

Een tweede voorbeeld van inname van tea tree olie is bij de behandeling van blaasontsteking. Vooral bij de eerste en pijnlijke stadia van blaasontsteking. Paul Belaiche, arts en tijdlang professor aan de universiteit van Siena, heeft een protocol ontwikkeld voor inwendig gebruik van tea tree olie. Voorwaarde is dat tea tree olie niet is verouderd en goed kan worden verdragen. Echter, bij chronische en steeds terugkerende blaasontstekingen wordt tea tree door Belaiche alleen als uitwendige toepassing aangeraden. Het protocol staat vermeld in de nieuwe druk van mijn tea tree gids, welke door Stichting Aromatherapie (SANGO) wordt uitgegeven in het najaar van 2020.

Neem tea tree nooit puur in of gedruppeld in water. Altijd vermengen met een emulgerende substantie zoals een theelepel vette plant olie. Met water vermengt tea tree zich niet en kan daardoor het maagslijmvlies irriteren. Ook kan de spijsvertering dan een ongunstige rol spelen door verlies aan werkzame stoffen in de olie. Door tea tree te vermengen met vette plantolie blijven de meeste werkzame stoffen actief. Goed vermengen met speeksel door de olie lang in de mond te spoelen, maakt de olie nog beter opneembaar en werkzaam.

Belaiche, P. – Traité de Phytothérapie et d’ Aromathérapie. Drie delen: 1. aromatogramme; 2.  Les maladies infectieuses; 3. Gynécologie. Paris, Editions Maloine 1979 

Garozzo, A. et al – Activity of Melaleuca alternifolia (tea tree) oil on influenza virus A/PR/8: study on the mechanism of action – Antiviral Research 2011; 89(1): 83-88 

Pyankov, O.V. et al – Inactivation of airborne influenza virus by tea tree and eucalyptus oils – Aerosol Science and Technology 2012; 46(12): 1295-1302 

Rijpkema, H. – Aromecum – 10de druk, SANGO 2021 

Rijpkema, H. – Tea Tree: Eerste Hulp in een flesje – SANGO 2020