Kruidnagel
- Syzygium aromaticum/Eugenia aromatica
- Mirteachtigen (Myrtaceae) – Madagaskar, Zanzibar, Indonesië
- Kruidnagel, nagel is een essentiële olie die verkregen is via waterdestillatie van de bloem- knoppen van de kruidnagelboom. Naast olie uit de bloemknoppen wordt er ook een olie gedestilleerd uit het blad en de stengel.
Karakteristiek van kruidnagel
De kruidnagel is een kleine altijdgroene boom met opgaande takken en glimmende aromatische bladeren en geurige roze bloemen. Kruidnagels zijn roze als ze vers zijn en verkleuren tot bruin bij droging. De boom komt oorspronkelijk van de Molukken (de ‘specerij eilanden’). Belangrijke producenten van kruid- nagels zijn tegenwoordig Madagaskar, Tanzania, Indonesië en de Comoren. De ongeopende bloemknoppen worden geplukt en in de zon gedroogd voordat (via waterdestillatie) de olie er uit gehaald wordt. De ziektekiemdodende werking van kruidnagel is al meer dan 2000 jaar bekend in China. Streptokokken, stafylokokken en colibacteriën hebben nauwelijks enige kans tegen de antiseptische kracht van kruidnagel. Verder kennen vele mensen de pijnverdovende werking van kruidnagel bij kiespijn.
De opbrengst aan essentiële olie uit de kruid- nagels is ongeveer 15%. Dat wil zeggen dat er rond de 6 tot 8 kg kruidnagels nodig is voor 1 liter olie. De kleur van de olie is geel tot lichtbruin. De geur is een krachtige, warme, kruidige en zoete kruidnagelgeur. De parfumindustrie maakt veel gebruik van de kruidnagelolie in bloemige fantasieparfums. De olie wordt gekarakteriseerd als midden- tot basisnoot. Kruidnagel is een aromatische toevoeging aan tabak (Kretek sigaretten in Indonesië).

Belangrijke bestanddelen van kruidnagel
Sesquiterpenen: a- en β-caryophylleen (6-10%), a- en β-humuleen
Fenolen: eugeol (tot 85% – in kruidnagel blad olie is het eugeol gehalte hoger), isoeugenol, acetyleugenol
Aldehyden: vanilline
Esters: eugenyl acetaat (tot 22%), ethyl fenyl acetaat, benzyl acetaat
Eigenschappen van kruidnagel
Kruidnagelolie is sterk antibacterieel (breed- spectrum: o.a. gr +, gr -; pyogenes var aureus, escherichia coli, proteus), schimmeldodend, antiviraal, stimulerend (algemeen, spijsverte- ring, seksueel), anti-histamine, antiseptisch, slijmoplossend en pijnverdovend (bij neuralgie).

Toepassing van kruidnagelolie
In de aromaverdamper: brengt kruidnagelolie een zoete kruidige geur die stimulerend werkt bij een algemeen gevoel van zwakte en ze is tegelijkertijd desinfecterend bij infectieziekten. Kruidnagelolie is goed te mengen met zoete oliën als ylang-ylang, cananga, roos, jasmijn, rozenhout, vanille en bergamot. Het gebruik van kruidnagel in de geurlamp is in de zomer een prima methode voor het op afstand houden van lastige insecten. Kruidnagel is ondersteunend bij aandoeningen van de longen alsmede bronchitis.
Op de huid: zie algemene toepassingsregels. Kruidnagel is bijzonder effectief bij schimmels (zwemmerseczeem), huidparasieten (schurft), gordelroos, ‘prickly heat’ en is een goed insecten verdrijvend middel. Als kompres werkt kruidnagel bij slecht helende wonden. Vermengd in een vette plantolie bij (reumatoïde) artritis en verstuikingen. Gedruppeld op een watje bij tand- of kiespijn en tandvleesontsteking. Spoelen met 1 druppel kruidnagel bij amandelontsteking. Kruidnagel staat bekend als schildklier regulerend.
In het bad: zie algemene toepassingsregels. Kruidnagel in het bad kan ingezet worden bij gordelroos, reuma (kruidnagel werkt pijn- verdovend), ter verhoging van de afweer (bij kou en griep) en bij vermoeidheid.
Dosering van kruidnagelolie
In de aromaverdamper: enkele druppels naar eigen voorkeur.
Op de huid: maximaal 2% bij volwassenen – bij lokaal gebruik.
In het bad: maximaal 5 druppels in een vol bad.
Overdosering en bijwerkingen van kruidnagelolie
Kruidnagelolie uit de bloemknoppen (nagels) kan irriterend werken op huid en slijmvliezen. De olie geeft echter minder irritatie dan de kruidnagel bladolie. Van de belangrijkste stof in kruidnagel -eugenol- is aangetoond dat het de werking van bloedplaatjes kan verstoren. Daarom zouden mensen met een trage bloedstolling het inwendig gebruik van kruidnagel moeten vermijden. Overdosis in de aromaverdamper kan tot hoofdpijn leiden.
Waarschuwingen van kruidnagelolie
Tijdens zwangerschap: alleen verdampen. Vermijd gebruik op gevoelige of beschadigde huid. Niet gebruiken bij baby’s en kinderen onder 6 jaar.